Η έμφυλη ανισότητα στον εργασιακό χώρο αποτελεί ένα από τα κύρια προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες.
257 χρόνια… Τόσα περίπου χρειάζονται σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (Global Gender Gap Report 2021) για να επιτύχουμε την οικονομική εξίσωση των δύο φύλων. Το παγκόσμιο μισθολογικό χάσμα τον Μάρτιο του 2020 ανερχόταν στο 23% υπέρ των ανδρών. Η Ελλάδα βρίσκεται στην 98η θέση σε σύνολο 156 χωρών, ενώ στον ετήσιο Δείκτη Ισότητας των Φύλων του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων κατατάσσεται τελευταία ανάμεσα στα κράτη-μέλη της Ε.Ε.
Η ισότητα των φύλων είναι το πιο κοινό ζήτημα στον εργασιακό χώρο όπου οι γυναίκες βρίσκονται αρκετές φορές σε μειονεκτική θέση σε σχέση με τους άντρες συναδέλφους τους. Ενώ το χάσμα μεταξύ των φύλων στον τομέα της εκπαίδευσης και της υγείας έχει σχεδόν εκλείψει, απαιτείται περισσότερη δουλειά όσον αφορά την ισότιμη οικονομική συμμετοχή και ευκαιρίες στην αγορά εργασίας. Γενικότερα, επικρατεί η τάση της μισθολογικής ανισότητας, με τις γυναίκες αμείβονται να λιγότερο από τους άνδρες, με τους τελευταίους παράλληλα να «κυριαρχούν» στους χώρους εργασίας, λαμβάνοντας κατά πλειοψηφία διευθυντικά πόστα.
Ακόμη και σήμερα, μέχρι και στις δυτικές χώρες οι γυναίκες δεν έχουν τη δυνατότητα να ακουστούν και να αποδείξουν την αξία τους και ας είναι εξίσου αποτελεσματικές με τους άνδρες, ενώ πολλές φορές πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης στον χώρο εργασίας ώστε να «ανέβουν» στην εταιρεία όπου εργάζονται. Η αλήθεια είναι πως οι διακρίσεις λόγω φύλου στους χώρους εργασίας δεν περιορίζονται μόνο στους τοίχους του γραφείου, αλλά αποτελούν είναι λανθασμένες υποθέσεις και στερεότυπα με τα οποία έχουν γαλουχηθεί ακόμη και πρόσφατες γενιές. Να σημειωθεί πως τα άνωθι συμπεράσματα βασίζονται στην έρευνα στην οποία οι συμμετέχοντες ήταν…φοιτητές πανεπιστημίου!
Με βάση αυτά τα στερεότυπα πολλοί άνδρες, αλλά και γυναίκες, τείνουν να έχουν την αντίληψη ότι μια γυναίκα δεν μπορεί να βρίσκεται στην ηγετική θέση. Εντούτοις, είναι φανερό ότι ύπαρξη τέτοιας νοοτροπίας είναι λάθος καθώς όλο και περισσότερες γυναίκες επιδεικνύουν τις απαραίτητες δεξιότητες, εμπειρία και γνώσεις που είναι απαραίτητες για ηγετικούς ρόλους.
Στοιχεία για την έμφυλη ανισότητα
Η έρευνα η οποία δημοσιεύθηκε στο World Economic Forum παρακολούθησε 33 ομάδες, 4 έως 10 φοιτητών πανεπιστημίου, οι οποίοι συνεργάστηκαν σε παιχνίδι προσομοίωσης με στρατιωτικό ή επιχειρηματικό θέμα.
Συγκεκριμένα, δόθηκαν στους συμμετέχοντες 10 λεπτά για να σχεδιάσουν το πλάνο τους και μία ώρα για να το εκτελέσουν. Καθένας από τους μαθητές έπρεπε να ορίσει ένα έως πέντε άτομα που πίστευαν ότι μπορούν να αναδειχθούν ως ηγέτες του πρότζεκτ (μια φορά κατά τη φάση του σχεδιασμού και μια μετά το παιχνίδι). Με βάση λοιπόν τα αποτελέσματα, εκτιμήθηκε ότι μόνο το 58% του έμφυλου χάσματος στην εργασία έχει καλυφθεί μέχρι στιγμής, προσθέτοντας ότι αναμένει ότι θα χρειαστούν άλλα… 267,6 χρόνια για να φτάσουμε την πραγματική ισότητα στην εργασία.
Επιπρόσθετα, οι γυναίκες, αντιπροσωπεύουν μόλις το 27% διευθυντικών στελεχών και οι συνολικές εισοδηματικές ανισότητες εξακολουθούν να είναι υψηλές. Τέλος, παρατηρείται μια οπισθοδρόμηση στην οποία υπάρχει επίμονη μείωση του ποσοστού των γυναικών που προσλαμβάνονται σε ανώτερες διευθυντικές θέσεις, παρά τις προσπάθειες άμβλυνσης των ανισοτήτων, τουλάχιστον στον δυτικό κόσμο. Βέβαια, αυτή η οπισθοδρόμηση μπορεί να οφείλεται και στην πανδημία, αλλά αυτή η υπόθεση αποτελεί ένα κείμενο ανάλυσης από μόνο του.
Το ελληνικό παράδοξο
Με βάση τα στοιχεία της έρευνας της Grant Thornton για το 2021, με τίτλο «Γυναικείο Επιχειρείν καταδεικνύουν έναν ενδιαφέρον παράδοξο για την Ελλάδα αναδύθηκε σε ό,τι αφορά τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στην ανέλιξή τους. Συγκεκριμένα, οι γυναίκες που συμμετείχαν στην έρευνα, στη συντριπτική τους πλειοψηφία (92%), θεωρούν ότι οι επιχειρήσεις για τις οποίες εργάζονται δεν έχουν λάβει κανένα μέτρο προκειμένου να αποτρέψουν την ανισορροπία μεταξύ των δύο φύλων. Ωστόσο, 63% των γυναικών δηλώνει πως κανένα εμπόδιο δεν πρόκειται να αναχαιτίσει την ανέλιξή τους. Αντίθετα, μόνο το 25%, τόσο σε παγκόσμιο όσο και ευρωπαϊκό επίπεδο, θεωρεί ότι κανένα εμπόδιο δεν μπορεί να σταματήσει την ανέλιξή του σε μια εταιρεία. Αυτό καταδεικνύει ότι ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό Ελληνίδων επαγγελματιών παραμένει αισιόδοξο απέναντι στα στερεότυπα που αφορούν στους ρόλους των δύο φύλων, τα οποία συνεχίζουν να κατέχουν ισχυρή θέση στη χώρα μας.
Τέλος, σημαντική εξέλιξη για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα αποτελεί η δήλωση της υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, αρμόδια για την δημογραφική πολιτική και την οικογένεια, Μαρία Συρεγγέλα, η ενίσχυση της θέσης της γυναίκας σε όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής είναι βασικός στόχος. Όπως έχει αναφέρει η ίδια σε ημερίδα: «υλοποιούμε έργα και δράσεις που στοχεύουν στην πραγματική ισότητα των φύλων με απτές πρωτοβουλίες για την καθημερινότητα των γυναικών», τονίζοντας ότι το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων θα βασίζεται στους πυλώνες-στόχους του Συμβουλίου της Ευρώπης και της Ε.Ε.
Ωστόσο, για την Ελλάδα είναι επιτακτική η ανάγκη ανάπτυξης δράσεων προς την μείωση της ψαλίδας μεταξύ των φύλων στην εργασία καθ’ ότι, όπως δείχνουν τα μέχρι ώρας δεδομένα, τα στοιχεία δεν είναι ακόμη ιδιαίτερα ενθαρρυντικά σε σχέση με τον δυτικό κόσμο. Αυτή την πραγματικότητα απεικονίζουν και τα στοιχεία του ΟΗΕ όσον αφορά τον στόχο 5-ισότητας των φύλων των Ηνωμένων Εθνών.
Ο ρόλος του Rise Club
Το Rise Club, ενστερνίζοντας τον στόχο 5 του ΟΗΕ και τις αξίες της ισότιμης αντιμετώπισης των γυναικών στην εργασία, κλείνοντας έναν χρόνο παρουσίας στην ελληνική κοινωνία, προσπαθεί με την ανάπτυξη ποικίλων δράσεων να επαναφέρει τις άνεργες μητέρες στην εργασία. Βασικός στόχος του οργανισμού, πέρα από την ανάπτυξη και επικαιροποίηση δεξιοτήτων των μητέρων, είναι η επαφή και διασύνδεσή τους με εταιρείες οι οποίες προωθούν την συμφιλίωση οικογενειακής και εργασιακής ζωής και κυρίως αναγνωρίζουν τις δεξιότητες και τις ικανότητές των μητέρων. Επομένως, το ζήτημα για εμάς δεν είναι απλά να βρίσκουμε στις μητέρες εργασία, αλλά να εξασφαλίζουμε την ισότιμη επιστροφή τους στην αγορά.
Δείτε το βίντεο του WEF σχετικά με την έρευνα για την έμφυλη ανισότητα εδώ
